چرا شاه پلیس ضد شورش نداشت؟

در سال های اخیر این سوال بسیار مطرح میشود که چرا شاه پلیس ضد شورش نداشت؟

هدف از طرح این سوال کاملا واضح هست ، به نحوی که مدتی قبل فرح دیبا می گوید : شاه به دنبال این نبود با کشتار مردم حکومت خود را حفظ کند…

شاه پلیس ضد شورش نداشت

برای رد این ادعا های بی شرمانه ابتدا سند شماره 55 لانه جاسوسی(مربوط به کشتار فجیع 17 شهریور 1357) را مطالعه کنیم.

سند شماره 55
محرمانه
شماره سند: 8794
1357/6/23 ـ 1978 سپتامبر 14 :تاریخ
از: سفارت آمریکا در تهران
به: وزارت امورخارجه واشنگتن دی. سی.
ـگزارشگر: سولیوان
موضوع: لزوم وسایل و تجهیزات برای کنترل ازدحام در ایران
1ـ یکی از مشکلت اخیر در وضع حکومت نظامی ایران فقدان واحدهای نظامی ارتش آموزش دیده
جهت کنترل ازدحام جمعیت بدون تلفات جانی می باشد. هفته گذشته زمانی که سربازان برای جایگزینی
افراد شهربانی به تهران انتقال یافتند به طور کامل مجهز به لباس جنگی و تفنگ های ژ ـ 3 بی سر نیزه بودند.
2ـ به دنبال آن وقتی که یک جمعیت سنگ انداز وچماقدار در میدان ژاله به این سربازان حمله نمودند
آنها هیچ سلحی غیر ازتفنگ برای عکس العمل نداشتند. آنها کله خود را بر سرداشتند ولی سپرنداشتند.
موقعی که تیراندازی هوایی برای جلوگیری و پیشروی جمعیت مؤثر واقع نشد نتیجتا خونریزی و
ـکشت و کشتار غیرقابل اجتناب بود.
3ـ با توپ های عظیم الجثه و لوله های بلند آنها به صورتی برجسته در نقاط پراـکنده شهر مستقر به
همان ترتیب فاقد تناسب است. مشکل می توان تصور کرد که چگونه از آنها برای کنترل ازدحام مردم باید
استفاده کرد مگر اینکه خرابی زیادی بدنبال داشته باشد و بیشتر از مقدار لزم صدمه بزند.
4ـ ناسازگاری و عدم هماهنگی سیستم تجهیزات نظامی در ایران برای جریان فعلی را با تشریح این
حقیقت که ایران در خلل 15 سال اخیر که آشوب و اضطراب در دیگر نقاط جهان به چشم می خورد هرگز
این پدیده را در خود تا چند ماه اخیر تجربه نکـرده است٬ مـی توان ذـکـر کـرد. در گـذشته مـعمول
گردهمایی های عمومی قبل از اینکه شروع به کاری کنند با مراقبت ساواـک عقیم می ماند.
5ـ در چند ماهه اخیر به خاطر اینکه مقامات ایرانی کنترل ساواـک را کاهش داده اند برنامه گردهمایی
عمومی رونق گرفت و ایران ناچار شد که مقدار محدودی وسایل حفاظتی از قبیل کله خود٬ گاز اشک آور
برای پرسنل شهربانی خود تهیه نماید. به هر حال به خاطر فقدان آموزش های حرفه ای برای این نیروها٬
شهربانی در قبال مسئولیت جدید٬ خود را به طور آشکاری خام دست نشان داد.
6ـ نتیجه تمام این جریانات و وقایع اخیر وضعیت نامطمئنی است که در آن هرگونه طغیان جدید تشنج
و عمومی می تواند به کشتار مجدد منجر شود. آـگاهی از این حقیقت امکان دارد که در ترساندن نیروهای
تظاهرکننده مؤثر واقع شود و در واقع تعدادی از سران عالی مقام ارتشی فکر می کنند مسئله حکومت
نظامی به همین دلیل موفق خواهد شد.
7ـ از طرف دیگر تصمیم اعلن شده شاه و مقامات است که تجمع عمومی و آزادی بیان در آینده
نزدیک را اجازه می دهد. تحولت زندگی عمومی ایرانیان در آینده نزدیک لزوم تجدیدنظر مقامات رسمی
ایران در مورد مسئله کنترل ازدحام مردم را به همراه خواهد داشت.
8ـ من در ملقات هایم در روزهای اخیر با شاه٬ تیمسار ازهاری رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و وزیر

 کشور درباره این مشکل و در موردمشاهداتم از تظاهرات گسترده توکیو که به مراتب عظیم تر و تحریکات
آن نیز بسیار بیشتر بود صحبت کردم و گفتم که چطور این جمعیت بدون اینکه حتی یک نفر هم کشته شود
پراـکنده می شد. تمام آنها در مورداین مطلب که ایران باید در رابطه با کنترل هرج و مرج و ناامنی نقش خود
را عوض کند موافق بودند. (تیمسار ازهاری جریانی را که برای او اتفاق افتاده بود به صورتی روشن برای
من تشریح کرد و آن بدین قرار است که یک شب که اولین شب حکومت نظامی بود یک سرباز او را از
اتومبیل پیاده و سرنشینان اتومبیل را به مدت ده دقیقه زیرتفنگ نگهداشته تا اینکه یک مأمور شهربانی “به
آرامی” آمده تا هویت افراد را بازرسی کند.)
9ـ به نظر می رسد که نتیجه نهایی یک تلاش فشرده وزارت جنگ برای دستیابی به وسایل غیرکشنده
کنترل ازدحام باشد. در حال حاضر تأـکید بر روی وسایل انگلیسی و آلمانی است و علقه فزاینده ای هم
نسبت به وسایل ژاپنی وجود دارد. من حدس می زنم که درخواست معمول برای گاز اشک آور “پارت
دریان” از آمریکا ادامه یابد.
سولیوان

گزارش سولیوان (سفیر امریکا در ایران) نشان می دهد، شاه برای مردم ایران ارزشی قائل نبوده است که پلیس ضد شورش تشکیل دهد، زیرا پلیس ضد شورش برای به حداقل رساندن خسارات و تلفات، تربیت می شود. ولی شاه مردمی را که خلاف میل او فکر میکردند را به لوله ی مسلسل ها می سپرد…