وَرَمِ بـِیضِه اصطلاح پزشکی، التهاب و تورم بیضهها را گویند و غالباً در دنباله یک عفونت این عارضه پدید میآید.
ورم بیضه معمولاً بسیار دردناک است. البته تورم بیضه در نتیجهٔ آب آوردن بیضه (هیدروسل) که در طی آن مایع در درون غشاهای اطراف بیضه جمع میشود دردناک نیست.
چه چیزی باعث تورم بیضه می شود؟
درد، ناراحتی، تورم و درد در ناحیه تناسلی علل زیادی دارد، بعضی از آنها موارد اضطراری هستند که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند تا بیضه آسیب دیده را نجات دهند.
تروما
ترومای وارد شده به بیضه ها اغلب باعث درد شدید می شود. ضربه مستقیم به اسکروتوم، در حالی که بسیار دردناک است، معمولا فقط باعث درد موقت می شود. اغلب موارد آسیب های بیضه (85٪) به علت آسیب های ناگهانی (آسیب های ورزشی، ضربه مستقیم یا پانچ، تصادفات اتومبیل) ایجاد می شود. آسیب می تواند منجر به کبودی یا تورم ناحیه اسکروتال و بیضه شود. گاه تروما به بیضه ممکن است باعث آسیب بیشتر شود که ممکن است نیاز به جراحی اضطراری داشته باشد.
فتق درونی:
این حالت زمانی اتفاق می افتد که بخشی از روده از طریق یک نقص عضلانی در ناحیه کشاله ران خارج می شود و به داخل اسکتروم وارد می شود. این اتفاق ممکن است باعث تورم اسکروتال و ناراحتی بیضه شود.
اورهیت (التهاب بیضه):
این بیماری التهابی بیضه معمولا به علت یک پروسه عفونی رخ می دهد. گاهی اوقات همراه با اپیدیدیمیت (اپیدیدو-ارچیت)، به ویژه هنگامی که اپیدیدیمیت چندین روز درمان نشده، یافت می شود. اکثر موارد ارچیت توسط یک عفونت ویروسی اوریون ایجاد می شود، هرچند ویروس های دیگر و موجودات باکتری نیز می توانند آن را ایجاد کنند.
تومور بیضه:
تومور به ندرت باعث درد بیضه می شود. بهتر است به صورت منظم بیضه ها را معاینه کنید تا هر گونه توده پیدا شود، زیرا تشخیص زودهنگام سرطان بیضه را بهبود می بخشد.
هیدروسل:
کیسه ای مایع پر شده که در اطراف بیضه شکل می گیرد. هیدروسل، باعث تورم، اما درد بسیار کمی می شود
ادم به اسکروتوم:
برخی از مردان مبتلا به نارسایی احتقانی قلب یا مشکلات کلیوی، مایع را در اندام های خود (ادم محیطی) حفظ می کنند. همان ادم ممکن است در اسکولوم انباشته شود و باعث تورم ناحیه شود.
پیچ خوردگی بیضه
پیچ خوردگی بیضه باید بلافاصله جراحی شود. این مشکل زمانی رخ می دهد که بیضه به داخل اسکروتوم، یا خود به خود یا به طور معمولی پیچ می خورد. هنگامی که بیضه پیچ می خورد، رگ های خونی موجود در بند اسپرمی نیز پیچیده می شوند که منجر به قطع جریان خون به بیضه آسیب دیده می شود. بیضه ها و ناحیه اسکروتال نیاز به اکسیژن حمل شده توسط خون برای عملکرد و زنده ماندن دارند و چرخش ممکن است به “مرگ” یک بیضه منجر شود.
- پیچ خوردگی می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در ماه های اول زندگی (نوزادان) و در پسران بین 12-18 سالگی شایع است.
- پیچ خوردگی اغلب در مردانی رخ می دهد که دارای مشکل در محل پیوستن طبیعی بیضه به دیواره اسکروتوم هستند. بسیاری از این مردان اختلالی مشابه در هر دو بیضه دارند.
پیچ خوردگی اعصاب بیضه
اعصاب بیضه، بافت عملکردی باقی مانده از رشد جنین انسان است. مانند پیچ خوردگی بیضه، پیچ خوردن اعصاب نیز منجر به وقفه جریان خون می شود، که منجر به درد بیضه می شود. پیچ خوردگی بیضه بیماری محدود کننده است و علت شایع درد در پسران جوان است که بیشتر آنها در بین 7 تا 14 سالگی رخ می دهد.
سنگ کلیه:
ممکن است درد ناشی از سنگ کلیه در ناحیه بیضه رخ دهد اما معمولا باعث تورم نمی شود.
اپیدیدیمیت
اپیدیدیمیت (التهاب اپیدیدیم) اغلب به علت عفونت است. این شایع ترین علت درد بیضه در مردان بالای 18 سال است، هرچند که در پسران پیش دبستانی و مردان سالمند نیز دیده می شود.
- در مردان فعال جنسی، شایعترین علت اپیدیدیمیت بیماری انتقال یافته جنسی است (STD) مانند گونوره یا کلامیدیا.
- مردان مسن تر و جوانتر نیز ممکن است اپیدیدیمیت را تجربه کنند، که اغلب به دلیل اختلال در سیستم ادراری تناسلی است.
- در مردان مسن، بزرگ شدن غده پروستات یک علت شایع است.
درمان ورم بیضه با روش های گیاهی :
1- ضماد گرم برگ فلفل بیابانی برای ورم بیضه و بیضهی آب آورده مفید است.
2- بابونه ورم بیضه را برطرف میکند.
3- ضماد نعناع جهت درمان ورم بیضه نافع است.
4- خاکستر شاخههای انگور اگر به صورت پماد مالیده شود، ورم بیضه را فرو میبرد.
5- ضماد زرده و سفیده تخممرغ همراه با برگ گل بابونه، جهت ورم بیضه مفید است.
6- اگر برگ شبدر را در روغن زیتون بجوشانید، این روغن برای ورم بیضه سودمند میباشد.
7- دانه پنبه را از غوزه جدا کرده، بکوبید و پس از گرم کردن بر روی برگ بید انجیر پهن کنید و بر روی ورم بیضه بگذارید.
8- ضماد پخته گرد خشک پرسیاوشان ورم بیضه را فرو میبرد.
9- ضماد سریش جهت ورم بیضه سودمند است.
10- آب باقلای پخته مخلوط با گل ختمی جهت ورم بیضه مفید است.
11- دانه لیچی برای معالجه آماس بیضه مفید است
هشدار : هیچ یک از موارد فوق را بدون مشورت با پزشک خود امتحان نکنید.