جراحی افتادگی پلک
افتادگي پلك می تواند در زمان تولد تظاهر کند که افتادگی پلک نوزادان را ایجاد میکند. افتادگی پلک کودکان مدتی پس از تولد ظاهر میشود. افتادگی پلک نوزادان و افتادگی پلک کودکان میتواند منجر به تنبلی چشم شود . افتادگی پلک بزرگسالان ناشی از افزایش سن است که معمولا در سنین بالای ۵۰- ٤۵ سال رخ می دهد و در اكثر موارد با پف پلک و افتادگي ابرو همراه می باشد که نیاز به جراحی همزمان یا بعدی پف پلک بالای چشم (بلفاروپلاستی) و يا ليفت ابرو است.
جراحی افتادگی پلک بالا
در صورت وجود تنبلی چشم در افتادگی پلک نوزادان و کودکان , جراحی افتادگی پلک باید هر چه زودتر انجام شود. ولی در صورتی که افتادگی پلک سبب تنبلی در نوزادان و کودکان نشده باشد , جراحی در سنین ورود به مدرسه و یا 18 سالگی انجام میشود. در افتادگی پلک بزرگسالان عمل جراحی افتادگی پلک (با یا بدون بلفاروپلاستی) صورت می گیرد. که اکثرا تحت بیحسی موضعی توسط جراح پلک (جراح پلاستیک چشم ) انجام میگیرد. از امواج راديوئي براي برش پوستي استفاده مي شود.
در افتادگی پلک ناشی از افزایش سن اکثرا نیاز به عمل جراحی پف پلک بالا (بلفاروپلاستی) بروش امواج رادیویی و یا جراحی زیبایی چشم مثل لیفت آندوسکوپی ابرو یا کشیدن چشم نیز وجود دارد. هزینه جراحی افتادگی پلک بالا پس از معاینه توسط جراح پلک و تعیین نوع جراحی افتادگی پلک و جراحیهای دیگر زیبایی چشم قابل اعلام است.
علتها و دلایل افتادگی پلک
علل افتادگی پلک چشم گوناگونند. برخی ممکن است با افتادگی چشم موروثی متولد شوند، که به آن پتوز (افتادگی پلک فوقانی) مادرزادی گفته میشود. اکثر موارد پتوز اکتسابی با بالا رفتن سن و در نتیجه کشیده شدن و شل شدن تاندونی که پلک را باز نگه میدارد، ایجاد میشوند.
افتادگی پلک همچنین میتواند در اثر تروما، جراحی، یا آسیب به عضلاتی که پلک را بالا میکشند یا اعصابی که این عضلات را کنترل میکنند، اتفاق افتد. تومورها، اختلالات عصبی، بیماریهای سیستمیک، و برخی داروهای خاص نیز میتوانند باعث به وجود آمدن پتوز (افتادگی پلک فوقانی) شوند.
بسته به علت ایجاد آن، پتوز (افتادگی پلک فوقانی) میتواند به صورتهای زیر دستهبندی شود:
- پتوز (افتادگی پلک فوقانی) نوروژنیک: به حالتی گفته میشود که اعصاب متصل به عضلات تحت تأثیر قرار بگیرند.
- پتوز (افتادگی پلک فوقانی) میوژنیک: به حالتی گفته میشود که افتادگی پلک در اثر مشکلی در عضله ایجاد شده باشد که پلک را بالا میبرد.
- پتوز (افتادگی پلک فوقانی) آپونوروتیک: به حالتی گفته میشود که تاندون مسئول لیفت پلک کشیده شده و ضعیف شده باشد.
- پتوز (افتادگی پلک فوقانی) مکانیکال: به حالتی گفته میشود که سنگینی پلک برای عضلات خیلی زیادتر از آن است که بتوانند بلندش کنند.
روشهای عمومی
در روش عمومی، جراحی ممکن است از دو رویکرد خارجی یا داخلی استفاده کند.
رویکرد خارجی
رویکرد خارجی به تقویت عضلات بالابرنده اشاره دارد. زمانی که چین پلک بالایی فرد زیاد باشد و عملکرد عضلات لاواتور در او عادی و طبیعی باشد، از این روش استفاده میشود. این رویکرد به شرح زیر انجام میشود:
• جراح روی پوست یک پلک شکاف ایجاد میکنند.
• وی عضلات لاواتور را برداشته و آن را جابجا کرده و به تارسوس وصل میکنند.
• برای حفظ موقعیت جدید عضلات بالابرنده، آن را بخیه میکنند.
این عمل باعث میشود که پلک بالا برود و افتادگی آن از بین برود. بیمار برای انجام این عمل، بیهوش نمیشود اما برای راحتی تحت اثر داورهای آرامبخش قرار میگیرد.
رویکرد داخلی
زمانی که عضلات بالابرنده، عملکرد قوی داشته باشند ممکن است پزشکان از رویکرد داخلی برای درمان افتادگی پلک چشم استفاده کنند. در این روش، پلک پشت و رو میشود.
سپس جراح عضلات پلک را کوتاه میکند. در این عمل هر یک از عضلات مولر یا عضلات بالابرنده که باعث افتادگی پلک شده باشند کوتاه میشوند. جراح معمولاً زمانی که بیمار به لیفت پلک نیاز داشته باشد، عضلات بالابرنده را کوتاه میکند.
عضلات مولر فقط زمانی که به لیفت جزئی پلک نیاز باشد کوتاه میشود. پزشک برای انجام این عمل هم از بیهوشی عمومی و هم از داروهای آرامبخش استفاده میکند.
روش اسلینگ
به روش اسلینگ، ترمیم اسلینگ فرانتالیس نیز گفته میشود. زمانی که عملکرد عضلات ضعیف باشد و بیمار دچار پتوز شده باشد از این روش جراحی استفاده میشود. این عارضه بیشتر همراه با پتوز نولولوژیکی، پتوز مادرزادی یا پتوز مایوژنیک دیده میشود. برای انجام این عمل جراحی، عضله فرانتالیس و پلک بالا به هم وصل میشوند.
نقطه اتصال درست در بالای ابرو قرار دارد. معمولاً برای وصل کردن این دو ساختار به هم از یک میله سیلیکونی کوچک استفاده میشود. این میله زیر پوست رفته و از پلک میگذرد. در بیشتر موارد، این عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود زیرا روش اسلینگ کمی پیچیدهتر از روش عمومی است.
هم بزرگسالان و هم خردسالان را میتوان تحت این عمل جراحی قرار داد. پس از انجام این عمل جراحی، بیماران قادر نخواهند بود پلکهای خود را به طور کامل ببندند. این حالت تا حدود 3 ماه ادامه یافته و معمولاً پس از این مدت از بین میرود.
دوره بهبودی بعد از جراحی پتوز چشم
دوران بهبودی بعد از جراحی پتوز معمولاً سه ماه طول میکشد، در ادامه، این که شما در دوران بهبودی باید چه انتظاراتی داشته باشید و همچنین برخی دستورالعملها برای تسریع روند بهبودی و کاهش عوارض جراحی پتوز ارائه شده است.
زمانبندی دوران بهبودی پس از انجام عمل جراحی پتوز
دوران بهبودی پس از انجام عمل جراحی پتوز ممکن است تا سه ماه طول بکشد. این زمانبندی برای هر دو روش جراحی اولیه صدق میکند. در زیر توضیح داده شده است که در دوران بهبودی چه انتظاراتی باید داشت:
• در سه روز اول پس از انجام عمل جراحی، بیماران باید مطابق با دستور پزشک از یخ روی ناحیه درمان شده استفاده کنند.
• تا زمانی که بخیهها کشیده میشوند باید روزانه 4 تا 6 مرتبه، ناحیه درمان شده را مطابق دستور پزشک تمیز کنند.
• معمولاً یک هفته پس از انجام عمل جراحی، بخیهها کشیده میشوند.
• عموماً توصیه میشود که افراد به مدت 10 روز مرخصی گرفته و استراحت کنند.
• تورمهای جزئی به مدت دو ماه باقی میمانند.
• پس از گذشت سه ماه باید بیمار به طور کامل بهبود یافته باشد.
ریسکهای عمل جراحی پتوز
برخی از خطرات احتمالی ناشی از انجام عمل جراحی پتوز عبارتند از:
• کبودی یا تورم غیرعادی پس از انجام عمل جراحی
• بروز عفونت
• نیاز به انجام عملهای جراحی اصلاحی
• ارتفاع نامتقارن پلکها
• برداشتن بیش از حد یا کمتر از حد عضله
• نقاط خشک که نیاز به لوبریکانت دارند
• خشکشدگی و گرفتگی پلک در هنگام نگاه به پایین
• نیاز به بستن و پایین آوردن پلک در صورتی که نتوان باز بودن پلک را تحمل کرد
عمل جراحی اصلاحی
در دوران بهبودی باید صبور باشید زیرا موقعیت پلکها به دلیل وجود تورم تغییر پیدا میکند که پس از عمل جراحی کاملاً طبیعی است. پس از گذشت سه ماه، محل نهایی پلک مشخص میشود.
پس از سه ماه، پزشک پلکهای شما را معاینه کرده و مشخص میشود که آیا بیمار از نتایج حاصله راضی است یا نه. در صورتی که بیمار از نتایج ناراضی باشد، امکان انجام عمل جراحی اصلاحی برای بهبود و ارتقای نتایج وجود دارد.
در بسیاری از موارد، عمل جراحی اصلاحی برای برخی اصلاحات و تنظیمات جزئی انجام میشود. این عمل جراحی معمولاً تهاجمی و سنگین نیست. عمل جراحی ثانویه یا اصلاحی برای برخی افراد به همان روش عمل جراحی اول انجام میشود.
نکاتی برای تسریع روند بهبودی
زمانی که یک نفر تحتت جراحیهای چشم قرار میگیرد، باید از برخی موارد پرهیز کند یا برخی اقدامات را انجام دهد تا روند بهبودی وی تسریع شود.. برخی از ین نکات در زیر ارائه شده است:
• دستورات پزشک در مورد مراقبتهای پس از عمل را به دقت رعایت کرده و انجام دهید.
• از بسته یخ مطابق با دستور پزشک استفاده کنید.
• از بلند کردن اجسام سنگین، تقلا کردن و شنا کردن در دوره زمانی توصیه شده خودداری کنید.
• از استعمال دخانیات پرهیز کنید.
• از لنزهای تماسی تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است استفاده نکنید.
• در هنگام خواب تا چند روز پس از انجام عمل باید سر خود را بالا نگه دارید.
• تا حدود یک هفته پس از انجام عمل جراحی از مصرف داروهای رقیقکننده خون خودداری کنید.
• محل جراحی را مطابق با دستور پزشک و با استفاده از پاککنندههای تأییدشده تمیز نگه دارید.
• سیگار نکشید
• چشمان خود را نمالید
• برای محافظت از چشمهای خود از عینک آفتابی استفاده کنید.
جهت کاهش التهاب و تورم بعد از جراحی چه می توان کرد؟
بالا نگه داشتن سر
بالا نگه داشتن سر، یکی از راه های موثر در کاهش میزان تورم می باشد. در حالت دراز کش، فشار مایع درون بافت چشم افزایش می یابد. اما زمانی که می ایستید، از میزان این فشار کاسته می شود.
به همین خاطر، معمولا صبح ها بعد از بیدار شدن از خواب، شاهد تشدید تورم و بهبود آن در طول روز خواهید بود و هنگام خواب، کمترین میزان تورم در ناحیه پلک ها مشاهده می شود. قرار دادن یک یا دو بالشت زیر سر هنگام خوابیدن، از تشدید تورم در طول شب پیشگیری می کند.
استفاده از کمپرس یخ
استفاده از کمپرس یخ تا دو روز پس از جراحی پلک، به کاهش تورم کمک می کند.
مصرف آنتی اکسیدان ها
مصرف بروملین، آناناس تازه و یا سایر غذاهای حاوی آنتی اکسیدان ها به تسریع روند بهبودی کمک می کند.
استفاده از عینک آفتابی
استفاده از عینک آفتابی جهت محافظت پوست اطراف پلک ها از اشعه UV، گرد و خاک و باد.
پرسش بیمار
سلام من دختری ۲۱ ساله هستم که به صورتی ارثی افتادگی پلک دارم. بهترین سن جراحی افتادگی پلک چه زمانی است و آیا این جراحی دائمی است و هزین جراحی چقدر می باشد؟
پاسخ پزشک
افتادگي پلك بسته به نوع و مشخصات ان در سنين مختلف از اولين ماه تولد تا سنين بالا قابل عمل است. بهر حال در سن شما و حتي قبل از ان احتمالا قابل عمل بوده است .
پرسش بیمار
آقای دکتر من ۱۸ سال دارم و افتادگی پلک مادرزادی دارم با وجود آن که یکبار جراحی افتادگی پلک انجام داده ام با این حال بی نتیجه ماند. امکان اصلاح عضله پلک با پیوند از عضله پا وجود دارد ؟
پاسخ پزشک
برای عمل افتادگی مادرزادی پلک ( پتوز مادرزادی ) روشهای مختلفی وجود دارد که براساس مشخصات بیماری فرد تعیین می شود یکی از روشها هم استفاده از یکی از عضلات پا می باشد که در جراحی از ان برای بالا کشیدن پلک استفاده می کنیم.
افتادگی پلک به بعضیا میاد