سوال : فوت واقف پیش از قبض دادن ( تسلیم ) وقف چه اثری دارد؟
پاسخ : فوت واقف پیش از دادن وقف، سبب بطلان وقف است.
در وقف نیز مانند هبه، قبض از شرایط وقوع عمل حقوقی است.
طبق ماده ۵۹ قانون مدنی که در این باره اعلام می کند: ” اگر واقف عین موقوفه را به تصرف وقف ندهد وقف محقق نمی شود و هر وقت به قبض داد وقف تحقق پیدا می کند “.
بنابراین همان مباحث طرح شده در قبض مال موهوب در این مورد جاری می باشد. لذا مستنبط از ماده ۸۰۲ قانون مدنی که مقرر داشته است: ” اگر قبل از قبض، واهب یا متهب فوت کند هبه باطل می شود ” اگر واقف پیش از تسلیم وقف به متولی یا موقوف علیهم فوت نماید وقف باطل می گردد.
از طرفی دیگر می بایست عرض نمود که وقف از جمله عقود عینی است که اقباض عنصر سازنده ی آن می باشد و اگر قبل از اقباض یکی از متعاقدین فوت نماید عقد به دلیل این که در زمان حیات متعاقدین دارای تمام اجزاء خود نشده، باطل می باشد و قابل ترمیم نیست.
حق مالی هم در بین نیست تا قابل انتقال به ورثه باشد.
برخی گمان کرده که عقد وقف پیش از اقباض به موقوف علیه عقد جائز است و فوت موقوف علیه را پیش از اقباض موجب زوال عقد وقف ندانسته اند که این گمان صحیح نمی باشد.
/ فائزه عوض پور /
