سرطان لثه
آنچه عموم مردم از سرطان لثه شنیده اند در واقع انواع مختلف سرطان دهان می باشد که تحت لفظ سرطان لثه باب شده است .
سرطان دهان به دلیل رشد کنترل نشده سلول های ناحیه کام ، زبان،لب و هر نسجی که در حفره دهان قرار دارد به وجود می آید .
انواع سرطان لثه
سرطان لثه یا دهان انواع گوناگونی دارد که به صورت خلاصه هر کدام را معرفی می کنیم :
سرطان سلول های سنگفرشی
دهان و گلوی همه انسان ها از سلول هایی پوشیده شده است که زیر میکروسکوپ شبیه به سنگفرش یا پولک های ماهی می باشد . ایجاد سرطان در این سلول ها عامل 90 درصد از سرطان ها می باشد .
سرطان زگیلی
این نوع سرطان نیز در نقطه ای از سلول های سنگفرشی به وجود می آید ولی رشد بسیار کندی دارد و معمولا متمرکز باقی می ماند و به ندرت به بافت اطراف خود حمله می کند .
سرطان غدد لنفاوی دهان
لوزه و پایه ی زبان دارای بافت لنفومی می باشد .در صورتی که سرطان در این بافت ها تشکیل شود ، سرطان را سرطان لنفوم دهان می نامند .
نکته : هر توده ای که در دهان باشد الزاما سرطان نمی باشد ، در بسیاری از مواقع توده های خوش خیم با درمان های ساده و حتی جراحی به طور کامل رفع می شوند و سلامت فرد تهدید نمی شود .
انواع توده ها و ضایعات دهانی خوش خیم عبارت اند از :
- ائوزینوفیلیک گرانولوما
- فیبروم
- تومور سلول گرانولار
- استئوکندروما
- شوانوما
- نوروفیبروم
- پاپیلوما
- کوندیلوما آکومیناتا
- روسیفرم زانتوما
- گرانولوم پیوژنیک
- رابدومیوما
- تومورهای ادنتوژنیک
شیوع بیشتر در مردان
این سرطان یکی از شایع ترین سرطان های انسانی می باشد .میزان شیوع این سرطان در مردان 2 برابر بیشتر از زنان می باشد .
سن شیوع
سرطان دهان ( لثه ) در تمامی سنین یافت می شود ، اما در بین افراد بالای 50 سال بیشتری شیوع خود را دارد .
علائم سرطان لثه
هر یک از این علائم می تواند بدون هر گونه ارتباط با سرطان نیز در فرد مشاهده شود . به همین دلیل با مشاهده علائم زیر نگران نشوید و با آرامش به پزشک مراجعه کنید تا بصورت تخصصی علائم شما بررسی شود .
- خون ریزی های بی دلیل در دهان
- بی حسی در دهان و اطراف آن
- به وجود آمدن زخم در دهان و عدم بهبود با گذشت 10 روز
- مشکل در بلع
- تغییر در صدای فرد
- کاهش شدید وزن
- به وجود آمدن لکه های سفید و قرمز در دهان
- تغییر شکل قسمتی از دهان
- احساس وجود یک توده در بافت دهان
- سخت شدن حرکت زبان
- درد قسمت هایی از دهان بدون دلیل
- مصرف تنباکوی جویدنی
عوامل موثر در بروز سرطان لثه
- مصرف دخانیات ( سیگار ، قلیان و… )
- مصرف الکل
- ژنتیک ( سابقه خانوادگی )
- قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید
- ویروس پاپیلومای انسانی ( HPV )
انواع سرطان لثه از نظر ظاهری
- ضایعات سفید رنگ که در اصطلاحات پاتولوژی به آن ها ضایعات لوکوپلاکیایی می گویند.
- ضایعات قرمز رنگ که در اصطلاحات پاتولوژی به آن ها اریتروپلاکیا گفته می شود.
- ضایعات دیگری ممکن است در دهان ایجاد شود که ترکیب سفید و قرمز رنگ هستند که به آنها اریترولوکوپلاکیا گفته میشود.
- ضایعات برجسته که اصطلاحا به آنها اگزوفیتیک گفته می شود.
- ضایعاتی که حالت فرو رفته دارند که به آنها اندوفیتیک گفته می شود.
معمولا با اولین مراجعه فرد به دندان پزشک یا پزشک عمومی ، از وی درخواست می شود 10 روز بعد مجددا مراجعه نماید تا پزشک با بررسی مجدد متوجه شود که آیا بهبود اتفاق افتاده است یا نه ؟
اگر بهبود در ضایعات مورد نظرمشاهده نشود بررسی های آزمایشگاهی با استفاده از نمونه برداری الزامی می شود .
رژیم غذایی مناسب سرطان لثه
- به این افراد توصیه می شود غذای نرم میل کنند
- از خوردن غذا های ترش و اسیدی خودداری کنند
- میزان مصرف ادویه را کاهش دهند
- مواد غذایی شیرین کمتر مصرف شوند
- الکل ، دخانیات و تنباکوی جویدی مطلقا ممنوع
مرطوب کردن دهان در زمان درمان سرطان لثه
یکی از مشکلات فرد در زمان درمان سرطان لثه این می باشد که رطوبت دهانش از بین میرود . به این افراد توصیه می شود همواره برای مرطوب نگه داشتن دهان خود اقدامات زیر را انجام دهند زیرا خشکی دهان باعث ایجاد زخم می شود .
- آب را در دفعات زیاد بنوشید.
- تکه ای یخ را در دهان خود بچرخانید تا به مرور ذوب شود .
- از آدامس های بدون استفاده کنید تا ترشح بذاق تحریک شود .
- استفاده از بذاق مصنوعی
تشخیص سرطان لثه
نمونه برداری از بافت مشکوک
نمونه برداری یا همان بیوپسی با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود . معمولا با استفاده از تیغ جراحی با پانچ های مخصوص قطعه کوچکی از بافت مورد نظر جدا می شود و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می گردد .
روش های مدرن تشخیص سرطان دهان
روش های خاصی مانند : بیوپسی با سوزن ، رنگ آمیزی بافت زنده ، رادیوگرافی ،MRI، CT وسیتولوژی برای تشخیص سرطان لثه کاربرد دارند .