خواص شبدر / خواص شبدر آبی / خواص شبدر قرمز / طرز تهیه جوانه شبدر / مضرات شبدر / خواص شبدر برای پوست/خواص شبدر برای بانوان

شبدر گیاهی می باشد که با اسم های دیگری مثل ذرق، شرویت، ادقوقو و… معروف است. طبع این گیاه گرم و خشک می باشد.

این گیاه جزء خانواده  تریفولیم (Trifolium) و مهم‌ترین گیاهان علوفه‌ای خانواده لگومینز (Leguminous) در نواحی معتدل و مرطوب می باشد که ازحیث علوفه‌ای و چراگاهی دارای ارزش فراوانی می باشد  و در غذای دام‌ها نقش مهمی داراست. شبدرها گیاهی سه برگچه‌ای هستند .تعداد انواع شبدر در دنیا حدود ۳۰۰ گونه نام برده شده است

شبدر قرمز Red Clover Trifolium pratense یک گیاه همیشگی است که به طور معمول در اروپا، آسیا و آفریقا رشد می کند و بومی آمریکای شمالی می باشد و می تواند حدود ۳۰ تا ۷۰ سانتی متر ارتفاع داشته باشد و دارای گل های لوله ای شکل صورتی – بنفش می باشد.

شبدر آبی نوع دیگری از شبدر است.گیاهی خودرو، آبزی خزنده ضخیم می باشد. برگ و ساقه های گل دار تا ارتفاع ۳۰ سانتی متر رشد می نماید. برگ های آن با دمبرگ دراز و سه تایی هستند. هربرگچه آن به شکل تخم مرغ می باشد، در نوک ساقه یک گل آذین پر گل هرمی موجود است. گل های آن به رنگ سفید مایل به صورتی، با پنج گلبرگ پوشیده از کرک های دراز می باشد و در فاصله ماه های فروردین تا خرداد گل های آن قابل مشاهده هستند.

در ایران ۵۴ نوع شبدر موجود است که از این تعداد دو نوع شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و شبدر برسیم (Trifolium alexandrium) به شکل وسیع کاشت می گردند.

خواص شبدر قرمز

–    شبدر قرمز فشار خون بالا را کاهش می دهد.

–    شبدر قرمز برای معالجه سرفه های کوتاه مدت کودکان مفید است.

–    شبدر قرمز به تصفیه ی خون از راه  تولید ادرار، مخاط و صفرا یاری می رساند.

–    شبدر قرمز یک داروی خلط آور می باشد.

–    شبدر قرمز سیستم ایمنی بدن را قوی می سازد.

–    شبدر قرمز برای سلامت قلب موثر است.

–    شبدر قرمز سبب از بین رفتن ویروس و باکتری می گردد .

خواص شبدر

–    خواص درمانی این گیاه در نوع خود قابل تقدیر است  شبدر دارای ویتامین‌هایی مثل A و C، ریبوفلاوین و نیاسین آرامش‌بخش اعصاب و در معالجه افسردگی  موثر می باشد و می‌توان در مکمل‌های غذایی هم ازشبدرها مصرف نمود.

–    از دیگر خواص شبدر ویژگی تصفیه کنندگی و تنظیم عملکرد کبدی می باشد که در نتیجه موجب تازگی و شادابی پوست صورت می گردد.

–    این گیاه و جوانه آن ویژگی ضد سرطانی زیادی را داراست  و برای معالجه کم خونی هم مصرف می گردد و در واقع بهترین درمان کم خونی و افرادی که پلاکت پایین دارند استفاد از شبدر می باشد.

–    از عصاره شبدر می توان سرمه آماده کرد . برای چشم بسیار مفید می باشد . بذر این گیاه را جهت درمان کک و مک صورت مصرف وتوصیه می نمایند . شبدر ضد تشنج می باشد و شکوفه های آن  از تنگ نفس جلوگیری می کند و اگر نگران سکته قلبی هستید شبدر را مصرف نمایید.

–     برای خلاصی از سرفه شبدر تازه را با مخلوط عسل میل نمایید یا شبدر خشک را با آب جوش دم کرده و با عسل شیرین کنید و مصرف نمایید.

–    روغن گرفته شده از شبدر جهت درد مفاصل مفید است.

–    افرادی که از میگرن رنج می برند از دم کرده شبدر استفاده نمایند.

–    برای جلوگیری از ریزش مژه و ابرو شبدر خشک را با گلاب مخلوط و به موضع بمالید.

–    پیشگیری از پوکی استخوان یکی دیگر از فواید شبدر است.

–    افرادی که یبوست دارند از شبدر تازه مصرف نمایید.

خواص شبدر برای پوست

برای برطرف کردن کک‌ مک تخم این گیاه را جوشانده سپس به صورت ضماد بر روی پوست مالش دهید  همچنین شبدر از بروز چین و چروک زودرس در پوست جلوگیری می کند و باعث طراوت و شادابی پوست می گردد.

خواص شبدر برای بانوان

شبدر قرمز دارای ایزوفلاون‌های است که برای کاهش علائم یائسگی مثل گرگرفتگی‌های شبانه، تعریق شبانه، سفتی سینه و سندرم پیش از یائسگی مفید است، و زنان زیادی پس از یائسگی در تمام دنیا از شبدراستفاده می نمایند.

خواص شبدر آبی

شبدر آبی دارای یک ماده تلخ و احتمالا یک ساپونین می باشد و ترشح شیره های گوارشی خصوصا شیره های معدی را تحریک می نماید. گاهی تب هم می باشد.معمولا جوشانده شبدر آبی (بر روی۲-۳ قاشق غذاخوری از گیاه پودر شده آب سرد ریخته آن را بجوشانید و بگذارید خنک گردد) را به جهت اختلالات معده، بی اشتهایی و ضعف عمل دستگاه گوارشی استفاده می کنند.

تفاوت شبدر و یونجه

تمام شبدرها در آب و هوای خنک بهترین عملکرد را دارند. در بین شبدرها شبدرسفید از همه مقاوم تر است. میزان قند در شبدرها بیش از یونجه‌است و سطح برگ بیشتری نسبت به یونجه دارند اما مقاومت شبدرها به شوری کمتر از یونجه‌است و نیاز آبی شبدرها نیز کمتر از یونجه‌است.

البته باید توجه داشت که شبدرها به لحاظ کمیت تولید در سطح پایین تری از یونجه قرار دارند و میزان مواد غذایی قابل هضم یونجه از شبدرها بیشتر است.

به صورت کلی تفاوت شبدرها با یونجه این است که:

• برگ یونجه بیضی شکل ولی برگ شبدر گلابی شکل است.
• رنگ برگ‌ها در شبدر سبز و شفاف و در یونجه سبز تیره‌است.

طرز تهیه جوانه شبدر

برای تهیه جوانه شبدر، ابتدا  100 تا 250 گرم دانه شبدر را  پاکسازی و شستشو کرده در ظرف آبی خیس کرده و در جای خنک و دور از نور زیاد گذاشته و روزانه یک تا دو بار آب آن را عوض کنید، پس از حدود دو روز خیس بودن آنها داخل آبکش ریخته و دستمالی مرطوب روی آنها قرار دهید و سطح دستمال را مرطوب نگاه دارید و این عمل را تا تا زمانی که جوانه سر از پوسته دانه بیرون بزند ادامه دهید، اگر مراقبت های لازم را انجام دهید ظرف 3 الی 5 روز با توجه به نوع دانه جوانه ها آماده میگردد بعد از اینکه جوانه آماده شد در یک ظرف در بسته در یخچال نگهداری کنید.

روش مصرف

روش اول : یکی از روشهای استفاده به این صورت است که می توانید جوانه تازه را هر وعده یک قاشق مرباخوری بعد از اینکه خوب جویده شد میل کنید.

روش دوم : هر زمان سالاد تهیه می کنید مقداری از آنرا به سالاد اضافه و نوش جان کنید.

روش سوم : جوانه شبدر را پس از خشک کردن آسیاب کنید واز آن به همراه سبزیجات و سایر جوانه ها سوپ جوانه تهیه کنید که فوق العاده پر خاصیت می باشد.

عوارض

مواد (به اصطلاح ضد تغذیه) موجود در شبدر می‌توانند برای انسان خواص دارویی داشته باشند و مفید باشند مثلاً فورمونتین موجود در شبدر قرمز از ارزش دارویی خاصی برخوردار است. آزمایش انجام گرفته در سال ۲۰۱۰ نشان داده‌است که فورموننتین می‌تواند از رشد سلول‌های سرطان سینه در زنان جلوگیری کند، اما مصرف آن سبب مشکلات جنسی در مردان می‌شود.

اثرات جانبی شبدر قرمز بسیار کم و ضعیف است؛ زودرنجی، تغییرات در قاعدگی زنان و افزایش وزن از آن جمله است.

مصرف عصاره ی شبدر قرمز با داروهای رقیق کننده ی خون مثل وارفارین و درمان های هورمونی تداخل می کند، اما این مسئله هنوز به وسیله نتایج تجربی ثابت نشده است.

گرچه مدرکی برای نگرانی وجود ندارد، اما سفارش شده که عصاره شبدر قرمز در زنانی که سابقه ی سرطان سینه دارند، به کار نرود.

زنان باردار و شیرده نباید از شبدر قرمز استفاده کنند.

به طور کلی توصیه می شود در استفاده از مصرف شبدر، آن را به صورت متعادل مصرف نمایید.

طرز تهیه جوانه شبدر

جهت آماده کردن جوانه شبدر ابتدا ۱۰۰ تا ۲۵۰ گرم دانه شبدر را پاک رده و بشویید در ظرف آبی خیس نموده  و در جای خنک و دور از نور زیاد قرار دهید وهر روز یک تا دو بار آب آن را عوض نمایید ،

پس از حدود دو روز خیس نمودن آنها داخل آبکش بریزید و دستمالی مرطوب روی آنها بگذارید و روی دستمال را خیس نگهدارید و این کار را تا  هنگامی که جوانه سر از پوسته دانه بیرون بزند تکرار کنید، بعد از آماده شدن جوانه ها در یک ظرف در بسته در یخچال قرار دهید .

مضرات شبدر

شبدر قرمز به ندرت موجب زودرنجی، تغییرات در قاعدگی زنان و افزایش وزن می گردد

عصاره شبدر قرمز در زنانی که سابقه ی سرطان سینه دارند، استفاده نشود.

زنان باردار و شیرده نباید از شبدر قرمز مصرف نمایند.

استفاده از عصاره ی شبدر قرمز با داروهای رقیق کننده ی خون مانند وارفارین و معالجه های هورمونی تداخل پیدا می نماید.