گنبد کاووس شهر آب و آفتاب
این شهر زیبا و دیدنی در استان گلستان قرار دارد که نام خود را از قابوس بن وشمگیر – از حاکمان آل زیار در قرن پنجم هجری – گرفته است.
در آن زمان پایتخت حکومت آل زیار و آل بویه شهری به نام جرجان بود که در اثر حمله مغول ها و تیموریان و زلزله ویران شد و بعد از آن شهر جدید گنبد کاووس یا گنبد قابوس در کنار ویرانه های آن شهر پدید آمد.
• شهر گنبد کاووس هم مرز با کشور ترکمنستان است. دو رود خانه مهم اترک و گرگان رود از این خطه عبور می کنند، این شهر آب و هوایی معتدل و مرطوب دارد و پرورش دان و آسب ترکمنی در این منطقه رواج دارد.
• از صنایع دستی و سوغات این شهر می توان به گلیم بافی، سوزن دوزی، قالیچه و قالی سرخ رنگ ترکمنی و دوتار سازی اشاره کرد.
• در این شهر مسابقات اسب دوانی در پاییز و بهار برگزار می شود و علاقمندان زیادی در این مسابقات شرکت می کنند.
این مسابقات در خاورمیانه نیز معروف است.
• آرامگاه مختوم قلی فراغی در این شهر قرار دارد که طرح این آرامگاه ترکیبی از گل وحشی و آلاچیق ترکمن است.
مختوم قلی فراغی در روستایی در گنبد کاووس به دنیا آمد و به پدر شعر ترکمن مشهور است.
• تالاب های شهر گنبد کاووس به نام های آلاگل: که در فاصله مرز ترکمنستان با گنبد قرار دارد و مکانی برای پرورش ماهی سفید و کپور و پرندگان مهاجر است. آب آن از رود اترک تامین می شود و شور است.
آلما گل: به معنی دریاچه سیب است و آب این تالاب شیرین می باشد.
آجی گل: این تالاب نیز مانند تالاب آلا گل آب آن به وسیله رود اترک تامین می شود.
این سه تالاب جزو تالاب های بین المللی هستند که در نزدیکی هم قرار دارند.
• در مرز ترکمنستان و گنبد کاووس بازاری به نام بازارچه مرزی اینچه برون وجود دارد که مردم گنبد کاووس و ترکمنستان در این بازار به مبادله کالاهای خود می پردازند.
• در شهر گنبد کاووس زیارتگاه امام زاده یحیی بن زید (ع) از نوادگان امام حسین (ع) قرار دارد که از آثار تاریخی و مذهبی این شهر است که در میان مردم از احترام خاصی برخوردار است.
• برج قابوس بلندترین برج تمام آجری جهان است که بر فراز تپهای خاکی که ۱۵ متر از زمین بلندتر است قرار دارد. ارتفاع بنا به همراه پی آن حدود ۷۲ متر است. این برج به امر قابوس بن وشمگیر در قرن پنجم هجری بنا شد. برج گنبد قابوس، (۱۹ شهریور ۱۳۹۱) در فهرست آثار یونسکو قرار گرفته و ثبت جهانی شد.
سوغات گنبد کاووس
گنبد کاووس نیز همچون دیگر شهرها دارای سوغاتیهای گوناگونی برای مسافران خود است. حلوای آماج، سرغربیلی، جزحلوا، نان پادرازی و خاویار از سوغاتیهای گنبدکاووس است.