معرفی کامل افدرین + موارد مصرف و عوارض

معرفی کامل افدرین

افدرین Ephedrine دارویی برای درمان علامتی آسم نایژه ای و انسداد برگشت پذیر راه های تنفسی، رفع احتقان بینی یا محرک سیستم عصبی مرکزی مصرف می شود. همچنین ، این دارو برای برگردان کاهش فشار خون ناشی از بی حسی نخاعی یا اپیدورال نیز به صورت آهسته انفوزیون می شود.

افدرین یک مقلد سمپاتیک است که به طور مستقیم و غیر مستقیم در گیرنده های آلفا و بتا آدرنرژیک اثر می کند. این دارو با تحریک گیرنده های بتا دوادرنرژیک، عضلات صاف نایژه را شل می کند و با برطرف نمدن اسپاسم خفیف نایژه ظرفیت حیاتی را افزایش می دهد و عمل تهویه را بهبود می بخشد. به علاوه، با تحریک گیرنده های آلفا و بتا آدرنرژیک و افزایش آزاد سازی نوراپی نفرین از اعصاب سمپاتیک باعث افزایش فشار خون سیستولی و دیاستولی و افزایش برونده قلبی می گردد.

عوارض جانبی افدرین

آریتمی، تاکی کاردی، اظطراب، آریتمی، زبان خشک شده، بیقراری، بی اشتهایی، درد آنژین، انقباض عروقی و افزایش فشار خون، گشادی عروق و کاهش فشار خون، سردرد، احتباس ادراری، لرزش، تعریق و بی خوابی از عوارض شایع افترین می باشند.

• در دستگاه ادراری: احتباس ادراری، اشکال در ادرار کردن، پریاپیسم.
• سایر عوارض: تب، رنگ پریدگی، خشکی دهان و حلق و بینی، اشکال در تعریق، تاکی فیلاکسی.

• در دستگاه عصبی مرکزی: عصبی شدن، اضطراب، آژیتاسیون، تحریک پذیری، بی‌قراری، بی خوابی، ضعف، سرگیجه، ورتیگو، ترمور، رفلکس‌های هیپواکتیو، کنفوزیون، هذیان، سرخوشی.
• در قلب و عروق: هیپرتانسیون، تپش قلب، تاکیکاردی، دیس ریتمی، درد پره کوردیال.
• در دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، دیسترس اپی گاستریک خفیف، بی اشتهایی.

هشدار ها افدرین

1- در صورت وجود بیماری های قلبی، عروقی شامل آنژیم سدری، آریتمی قلبی، نارسایی عروق کرونر، پر کاری تیروئید، دیابت، بیماری ایسکمی قلبی، افزایش فشار خون، نقص عملکرد کلیوی باید با احتیاط مصرف شود.
2- این دارو در مقایسه با سایر محرک های گیرنده بتا دوادرنرژیک عوارض جانبی بیشتری دارد و به دلیل بروز آریتمی و سایر عوارض جانبی ، کمتر مناسب است. از این رو، حتی الامکان باید از مصرف این دارو خودداری گردد.
3- در صورت وجود هیپرتروفی پروستات مصرف دارو ممکن است باعث احتباس حاد ادرار شود.
4- تداخل دارو با مهار کننده های منوآمین اکسید از نظر بالینی اهمیت فراوان دارد.
5- دفع دارو ومتابولیت هایش در صورت اسیدی شدن ادرار افزایش و قلیایی شدن ادرار کاهش می یابد.

طریقه مصرف افدرین

اصلاح هیپوتانسیون:
در بالغین: ۲۵ تا ۵۰ میلی‌گرم از راه عضلانیIm یا از راه زیرجلدیSc یا ۱۰ تا ۲۵ میلی‌گرم از راه تزریق آهسته وریدی تجویز می‌شود. در صورت نیاز می‌توان ۵۰ میلی‌گرم دیگر از راه عضلانی یا ۲۵ میلی‌گرم دیگر از راه وریدی تجویز نمود. دوز مجدد وریدی باید در خلال ۵ تا ۱۰ دقیقه تجویز شود. حداکثر دوز روزانه ۱۵۰ میلی‌گرم است.

و درکودکان: روزانه ۳ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از راه زیرجلدی یا ۱۰۰ میلی‌گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن از راه وریدی و منقسم در چهار تا شش دوز تجویز می‌شود.

در هیپوتانسیون ارتوستاتیک:
در بالغین: ۲۵ میلی‌گرم از راه خوراکی یک تا چهار بار در روز تجویز می‌شود.

در کودکان: روزانه ۲ تا ۳ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا ۱۰۰ میلی‌گرم به ازای هر مترمربع از راه خوراکی، منقسم در چهار تا شش دوز تجویز می‌شود.

به عنوان برونکودیلاتور (گشادکننده برونش) و ضداحتقان:
در بالغین: ۲۵ تا ۵۰ میلی‌گرم خوراکی هر ۳ تا ۴ ساعت، درصورت نیاز تجویز می‌شود.

در کودکان: ۲ تا ۳ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا ۱۰۰ میلی‌گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن، از راه خوراکی منقسم در ۴ تا ۶ دوز تجویز می‌شود.

در برونکواسپاسم حاد و شدید:
در بالغین ۱۲٫۵ تا ۲۵ میلی‌گرم از راه عضلانی، زیرجلدی یا وریدی تجویز می‌شود.

تداخلات دارویی افدرین

این دارو در گلوکوم زاویه بسته (گلوکوم زاویه باریک)، در خلال بیهوشی عمومی با هالوتان و نیز در سایکونوروزها نباید مصرف شود.

ضمناً در موارد ابتلا به هیپرتانسیون و هیپرتیروئیدی و نیز در بیماران مسن، بیماران دیابتی و بیماران قلبی از این دارو باید با احتیاط استفاده کرد.