معاهده و انواع آن

معاهده و انواع آن

معاهده عبارت است از یک توافق کتبی که بوسیله آن دو یا چند دولت یا سازمان بین المللی رابطه ای بین خود در قلمرو حقوق بین الملل ایجاد میکنند. 

در ادامه برخی از معاهدات بین المللی را مرور می کنیم :

معاهده بی طرفی

Neutrality treaty

معاهده ای است که بین دو کشور منعقد می شود تا بر اساس آن در صورت بروز جنگ بین یکی از آنها با کشوری ثالث ، طرف دیگر دخالت نکند.

معاهده دو جانبه

Bilateral treaty

معاهده ای بین دو کشور منعقد می گردد.

معاهده ژنو

 GENEVA CONVENTION

 مجموعه موافقت نامه های بین المللی برای حمایت از قربانیان جنگ ، چه آسیب دیدگان میدان ، چه اسیران جنگی و چه غیر نظامیان . پیشینه معاهده به 1864 می رسد . در آن تاریخ جنگ به وجود آمده . مجموعه این معاهده ها که آخرین آنها در 1949 به امضا 61 دولت رسید ، می کوشند تا با پیچیده تر شدن جنگ های مدرن و درگیری هر چه بیشتر جمعیت غیر نظامی در آن ، در جهت کاهش آسیب های انسانی جنگ گام بردارند . معاهده ای که در 1949 امضا شد ، به ویژه در مورد رفتار با اسیران جنگی و باز پس دادن آنها و حمایت از غیر نظامی ها ، یعنی مسائل حاد جنگ جهانی دوم تکیه دارد.

معاهده ژنو درباره حقوق دریاها

GENEVA CONVENTION ON SEA LAWS

کنفرانسی بین المللی که زیر نظر سازمان ملل متحد ، برای تدوین و توسعه حقوق دریاها بر اساس پیش نویس هایی که توسط کمیسیون حقوق بین الملل تهیه شده بود ، تشکیل گردید.

اولین کنفرانس سازمان ملل درباره حقوق دریاها ، 86 کشور جهان را گرد هم آورد که چهار معاهده راجع به دریای سرزمینی و منطقه مجاور ، دریای آزاد ، فلات قاره ، شیلات و حفاظت از منافع زنده دریای آزاد پذیرفتند . یک پروتکل اختیاری نیز درباره حل و فصل اجباری اختلافات امضا شد.

معاهده سه جانبه

TRIPARTITE TREATY

در 29 ژانویه 1942 ( 9 بهمن 1320 ) معاهده ی سه جانبه بین ایران ، شوروی سابق و انگلیس به امضا رسید . به موجب مفاد این معاهده تحمیل شده بر ایران ، دولت های انگلیس و شوروی سابق متعهد گردیدند ، چنانچه تجاوزی از سوی آلمان یا سایر دولت ها علیه ایران صورت گیرد از این کشور دفاع و تمامیت ارضی آن را رعایت کنند و ظرف مدت حداکثر 6 ماه پس از خاتمه جنگ ، ارتش خود را از ایران خارج سازند و در حل مشکلات مالی ناشی از متفقین همکاری کند و راه های کشور را اختیار آنها قرار دهد تا بتوانند نیرو ها و تجهیزات خود را به شوروی سابق عبور دهند .

معاهده عدم تجاوز

NON AGGRESSION TREATY

معاهده ای که طرفین ، متقابلا متعهد می شوند از حمله به یکدیگر بپرهیزند.

معاهده قطب جنوب

ANTARCTIC TREATY

معاهده ای است که برای جلوگیری از نظامی کردن منطقه قطب جنوب و دور نگه داشتن آن منطقه از کشمکش های جنگ سرد در سال 1959 به امضا رسید و در سال 1961 پس از تصویب آن توسط کشور های امضا کننده ، اعتبار قانونی یافت . معاهده مذکور نخستین قرار داد خلع سلاح بود که در دوران جنگ سرد به وسیله شوروی سابق و امریکا به امضا رسید . در این معاهده به ممنوع بودن انفجار ها و آزمایش های هسته ای و یا تخلیه زباله های اتمی در منطقه قطب جنوب نیز اشاره شده است.

معاهده کاهش سلاح هسته ای استراتژیک ( استارت 1 )

STRATEGIC ARMS LIMITIATIONS TALKS (START 1 )

در اوت 1991 ، بوش پدر و گرباچف روسای جمهوری وقت امریکا و شوروی سابق در واشنگتن معاهده کاهش سلاح هسته ای استراتژیک را امضا کردند . بر اساس این معاهده قرار شد  طرفین ظرف مدت 7 سال پس از به اجرا درامدن معاهده ، سلاح هسته ای خود را تا میزان یک سوم کاهش دهند .

معاهده کنترل تسلیحات در بستر دریا

SEABED ARMS CONTROL TREATY

معاهده ای است که استقرار سلاح هسته ای و سایر تسلیحات کشتار جمعی را در بستر دریاها و اقیانوس های مجاور هر کشور در فاصله 12 مایل ( حدود 20 کیلومتر ) ممنوع می کند .

این معاهده که عنوان آن « معاهده درباره ی استقرار سلاح هسته ای و سایر سلاح انهدام جمعی در بستر دریا » است در سال 1970 در بیست و پنجمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و در سال 1971 برای امضا و تصویب دولت ها ارائه گردید.

معاهده منع استقرار سلاح هسته ای در امریکای لاتین

LATIN AMERICA TREATY FOR THE PROHIBITION OF NUCLEAR WEAPONS

معاهده ای است که یک منطقه عاری از سلاح هسته ای در امریکای لاتین به وجود می آورد. این معاهده در سال 1967 به امضا رسید. معاهده مذکور نخستین کوشش موفقیت آمیزی است که برای غیر هسته ای کردن یک منطقه جغرافیایی به وسیله خود کشورهای منطقه صورت گرفته است . البته برخی از کشور های اصلی امریکای لاتین مانند آرژانتین ، برزیل ، شیلی و کوبا که در حال توسعه برنامه های هسته ای خود هستند به طور کامل این معاهده را نپذیرفتند . معاهده ی تلانلکو

معاهده منع ایجاد تغییرات در شرایط جوی

ENVIROMENT MODIFICITION CONVENTION

موافقت نامه ای که به کارگیری تکنیک های تغییر شرایط جوی را به عنوان یک سلاح جنگی منع می کند . این موافقت نامه از جمله معاهداتی است که از تلاش های حکومت ریچارد نیکسون رئیس جمهور اسبق امریکا به منظور کاهش تنش های میان ابر قدرت ها نشئات گرفته است.