حتما برای شما هم پیش آمده است واژه « توتیا » را بشنوید یا مشاهده کرده باشید و از معنی دقیق آن مطلع نباشید، در این مطلب معنی دقیق این کلمه را مرور میکنیم ( توتیا یعنی چه ?).
اسمی دخترانه با ریشه هندی، به معنی زیبایی بخش و چشم نواز.
(اِ) = ۱ – سرمه، اکسید روی و سرب که در کوره های ذوب سرب و روی به دست می آید.
برای معالجة امراض چشم و نیز تقویت آن به کار می رود.
۲ – خارپشت دریایی، جانوری است از نوع خارپوستان با بدن کروی شکل که به سنگ ها و علف ها و دیگر جانوران دریایی می چسبد و از گیاهان دریایی و جلبک ها تغذیه می کند.
۱. (شیمی ) اکسید روی که در کوره هایی که سرب و روی را ذوب می کنند به دست می آید، دودی که در موقع گداختن سرب در بالای کوره جمع می شود. از داروهای چشم بوده و در معالجۀ بعضی از اورام چشم و برای تقویت باصره به کار می رفته، سرمه: غمزۀ نسرین نه ز باد صبا / از اثر خاکِ تو شد توتیا (نظامی۱: ۶ ).
۲. (زیست شناسی ) جانوری دریایی از نوع خارپوستان با بدن کروی و پوشیده از خارهای ریز که غالباً به سنگ ها و علف ها یا جانوران دریایی دیگر می چسبد و از جلبک ها و گیاه های دریایی تغذیه می کند، بلوط دریایی، خارپشت دریایی.
معنی توتیا
مترادف و معادل واژه توتیا :
- اکسید روی
- سنگ سرمه
- بلوط دریایی
- خارپشت دریایی
| آوا: | /tutiyA/ tutiyā tutiya |
| نقش: | اسم |
| اشتباه تایپی: | j,jdh |
| توتیا یا طوطیا: | توتیا |
| توتیا در حل جدول: | سرمه |
| توتیا به انگلیسی: | sea urchin vitriolic vitriol sulphate sulfate |
معنی توتیا در لغتنامه دهخدا
توتیا ( اِ ) بمعنی سنگ سرمه، و در تحفه گوید آن بر سه قسم است، یکی زرد و یکی کبود و معدنی و انابیبی که مشتق از انبوبه است و به پارسی توتیای قلم می نامند و یکی از آنهااز دود مس است که در گداختن سنگ مس در کوره دوطبقه بهم می رسد و از سایر چیزها نیز گیرند و بهترین مصنوع آن انابیبی کرمانی است ، و اصل در این لغت دودها بوده و توتیا معرب آن است.
سنگی است که از آن سرمه سازند… اُکسید روی که در کوره هائی که روی و سرب را می گدازندحاصل می شود.
توتیاء، عرب این کلمه را از فارسی گرفته است.
فارسی، سنگی است معروف که بدان سرمه کنند، بمعنی سرمه… معرب از دودهای فارسی است و یونانی ثغمولس نامند و آن معدنی و انابیبی می باشد و معدنی سه قسم است، یکی سفید شبیه به پوست تخم شترمرغ و بر او چیزی مثل نمک ظاهر و بهترین اقسام اوست. یکی زرد و یکی کبود و سبز و شفاف و آن غلیظتر از همه است و مشهور به توتیای هندی و در غایت حدت است.
توتیا. (اِ) بمعنی سنگ سرمه، و در تحفه گوید آن بر سه قسم است، یکی زرد و یکی کبود و معدنی و انابیبی که مشتق از انبوبه است و به پارسی توتیای قلم می نامند و یکی از آنهااز دود مس است که در گداختن سنگ مس در کوره دوطبقه بهم می رسد و از سایر چیزها نیز گیرند و بهترین مصنوع آن انابیبی کرمانی است ، و اصل در این لغت دودها بوده و توتیا معرب آن است.
واژه توتیا در اشعار فارسی
چشم مخالفان را چون ناشکسته خاری
چشم موافقان را چون سوده توتیائی فرخی
بر چشم دشمنانش چون نوک سوزنست
در چشم دوستانش چون سوده توتیاست فرخی
قمر بسان چشم ، دردگین شود
سپیده دم شود چو توتیای او منوچهری
گفته ٔ او بر تن حکمت سر است
چشم خرد را سخنش توتیاست ناصرخسرو
بی توتیاست چشم تو و بر دروغ و زرق
از مرد چشم درد ترا طمْع توتیاست ناصرخسرو
مر چشم خرد را ز علم بهتر
ای پور پدر هیچ توتیا نیست ناصرخسرو
هرکه را چشم بخت خیره شود
خاک پای تو توتیا باشد مسعودسعد
بیمار گشت و تیره تن و چشم ، جاه و بخت
ای جاه و بخت تو همه داروی و توتیا مسعودسعد
سرشته نقش دواتش ز توتیای امید
دمیده شقه ٔ کلکش ز کیمیای عطا مختاری
خوب نبود عیسی اندر خانه پس در هاونان
ازبرای توتیا سنگ سپاهان داشتن سنائی
بچشم من تو چنانی که توتیا شمرند
دو چشم من تو بهر جا قدم نهی بر خاک سوزنی
عطسه جودش بهشت و خنده تیغش سقر
ظل چترش آفتاب و گرد رخشش توتیا خاقانی
همه درد چشم تو شد هستی تو
شو از نیستی توتیائی طلب کن خاقانی
همه دزدان گنج من کورند
تا مرا توتیا فرستادی خاقانی
مرا چشم درد است و خورشید بهتر
که از زحمت توتیا می گریزم خاقانی
چو عیسی هرکه دارد توتیائی
ز هر بیخی کند داروگیائی نظامی
برگ نسرین به گوهر آمودن
شاخ سوسن به توتیا سودن نظامی
توتیای دریایی
توتیای دریایی از رده خارداران دریایی است. خارهای متحرک که از استخوان های داخلی جانور خارج شده است، برای حرکت، حفاظت و گیر انداختن غذا استفاده می‌گردد.
اکثر گونه‌های این جانور در قسمت کم عمق دریا و بر روی ماسه‌های کف دریا زندگی می‌کنند.
در روز مانند یک گیاه بی‌حرکت هستند و در شب برای پیدا کردن غذا، شروع به حرکت می‌کنند.
بیش از 710 گونه از این جانور وجود دارد که همه آن‌ها دارای خار و شکلی کروی هستند و در نواحی کم عمق تا بسیار عمیق دریا زندگی می‌کنند.
تغذیه آن‌ها از جلبک‌ها و خزه‌های دریایی هست ولی از موجودات ریز دریا و بی‌مهرگان و موجودات کف‌زی هم تغذیه می‌کنند.
مطالب پیشنهادی
توتیا یعنی چه ?